Çalışanların en büyük güvencesi olan kıdem tazminatı, işten ayrılma sürecinde en çok merak edilen konudur. Yıllarca verdiğiniz emeğin karşılığını toplu para olarak alabilmeniz için İş Kanunu’nda belirtilen bazı şartları taşımanız gerekir.
Peki, her işten ayrılan tazminat alabilir mi? Kendi isteğiyle istifa edenlerin hakları nelerdir? İşte 2026 yılı güncel verileriyle kıdem tazminatı rehberi.
Kıdem Tazminatı Nedir?
Kıdem tazminatı; bir işyerinde en az 1 yıl çalışmış olan işçinin, belirli şartlar altında işten ayrılması veya çıkarılması durumunda, çalıştığı her yıl için bir brüt maaş tutarında aldığı toplu paradır.
Bu para bir lütuf değil, yasalarla korunmuş bir haktır.
Tazminat Almak İçin Gereken Temel Şartlar
Tazminat hakkı kazanmak için şu iki temel kuralı mutlaka sağlamalısınız:
- En Az 1 Yıl Çalışma: Aynı işverene bağlı işyerlerinde en az 1 tam yıl çalışmış olmalısınız.
- İş Kanunu’na Uygun Fesih: İş sözleşmesinin tazminatı hak edecek şekilde sona ermesi gerekir.
İşten Çıkarılma Durumu
Eğer işveren sizi “Ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık” (hırsızlık, kavga vb. – Kod 29/46 gibi durumlar) dışında bir sebeple işten çıkarırsa, tazminatınızı ödemek zorundadır. “Performans düşüklüğü” veya “Küçülmeye gidiyoruz” gibi sebepler tazminata engel değildir.
İstifa Eden Kıdem Tazminatı Alabilir mi?
Genel kural olarak; sebepsiz yere “Ben sıkıldım, gidiyorum” diyerek istifa eden çalışan tazminat alamaz. Ancak yasalar çalışana bazı “Haklı Fesih” imkanları tanır. Aşağıdaki durumlarda istifa etseniz bile tazminatınızı alabilirsiniz:
- Emeklilik: Emeklilik şartlarını doldurup işten ayrılanlar.
- Askerlik: Zorunlu askerlik görevi için ayrılanlar.
- Evlilik (Kadınlar İçin): Resmi nikah tarihinden itibaren 1 yıl içinde işten ayrılan kadın çalışanlar.
- Sağlık Sebepleri: İşin niteliğinin çalışanın sağlığını bozduğunu doktor raporuyla belgeleyenler.
- Haklı Neden (Mobbing/Maaş Ödenmemesi): Maaşın geç yatması, SGK priminin eksik gösterilmesi veya mobbing uygulanması durumunda.
15 Yıl 3600 Gün Şartı (Yaş Dışı Emeklilik)
En çok sorulan madde budur. Eğer sigorta girişiniz 8 Eylül 1999 ve öncesinde ise; toplamda 15 yıl sigortalılık süresini ve 3600 prim gününü doldurduğunuzda, SGK’dan “Kıdem Tazminatı Alabilir” yazısı alarak işverene verip istifa edebilir ve tazminatınızı alabilirsiniz.
(Not: 1999 sonrası girenler için prim gün şartı kademeli olarak 4500 ve 7000 güne çıkmaktadır.)
Kıdem Tazminatı Hesaplama Mantığı
Tazminat hesabı “Giydirilmiş Brüt Ücret” üzerinden yapılır. Bu, sadece bordrodaki maaşınız değil, size sağlanan düzenli nakit ve ayni yardımları da kapsar.
Hesaba Dahil Edilenler:
- Aylık Brüt Maaş
- Yemek Yardımı (Nakit veya Ticket)
- Yol Parası (Servis veya Nakit)
- Düzenli Ödenen İkramiyeler / Primler
- Yakacak, Bayram Harçlığı vb. süreklilik arz eden ödemeler.
Örnek Hesap: 5 yıldır çalışan birinin Brüt Maaşı 30.000 TL, aylık yemek+yol yardımı ise 5.000 TL olsun.
- Giydirilmiş Brüt: 35.000 TL
- Tazminat: 35.000 x 5 Yıl = 175.000 TL (Brüt)
Bu tutardan sadece Damga Vergisi (binde 7,59) kesilir. Gelir vergisi veya SGK kesintisi yapılmaz, para neredeyse net olarak yatar.
Kıdem Tazminatı Tavanı Nedir?
Devlet, çok yüksek maaş alanlar için bir üst sınır belirlemiştir. 2026 yılında maaşınız ne kadar yüksek olursa olsun (örneğin 100.000 TL bile olsa), alabileceğiniz tazminatın bir yılı için ödenecek tutar, devletin belirlediği Kıdem Tazminatı Tavanını geçemez. Maaşınız tavanı aşıyorsa hesaplama tavan ücret üzerinden yapılır.
Tazminat hakkınızı yakmamak için istifa dilekçenizi yazmadan önce mutlaka bir uzmana veya sitemizdeki hesaplama araçlarına danışmanız önerilir.
